Erbaa İklimi

Tokat’ın Erbaa İlçesi Orta Karadeniz Bölgesi iklimi ile İç Anadolu Bölgesi iklimi arasında bir geçiş iklimi gösterir. Kuzey Anadolu’nun dağ silsilesi burada etkisini kaybettiğinden ve Yeşilırmak havzasının batısında rutubetli rüzgârlara maruz kaldığından ılıman bir iklim hüküm sürmektedir. Bu nedenle kışlar yağışlı ve ılıktır. Ayrıca burada Mikro Klimatik alanlara rastlanır.

Akdeniz İklimi özelliklerini ve bu iklimi karakterize eden bitkileri rastlanır. Kozlu, Meydandüzü, Osmanköy civarında Çatalan orman serisinde Cedrus Libantika yani Lübnan Sediri, yine Erbaa– Doğanyurt arasındaki alanlarda, Zeytin, İncir gibi bitkiler bunun en güzel örneğidir. Her mevsim yağışlı olan bu bölgede yağışlar ilkbahar ve kış aylarında yoğun olmakla birlikte yaz aylarında büsbütün kurak geçmez. İlçede yıllık yağış miktarı 363 m3 tür.

Erbaa‘da en uzun ve kararlı mevsim sonbahardır. Sonbahar ılık ve devamlı, kış; kısa ve genelde ılımandır. Yazın en sıcak aylar Temmuz- Ağustos’tur. Bu aylarda sıcak ortalama 36-39 derecedir. 1927-1994 yıllan arasında ortalama sıcaklık 28-33 derece arasında değişmiştir. Kışın en soğuk aylar; Ocak ve Şubat’tır. Bu aylarda ortalama sıcaklık 3-5 derecedir. İstatistiki bilgiler, 1945 yılında yazın gölgede sıcaklığın 42 dereceye kadar çıktığını, 1954 yılında da kışın sıcaklığın -23 dereceye kadar düştüğünü göstermektedir.
Jeomorfolojik ve topoğrafik özelliklerden de anlaşılacağı üzere, Erbaa iki farklı morfolojik üniteden oluşmaktadır.

Bölge makro düzeyde Karadeniz iklim bölgesinde kalmasına rağmen, farklı özelliklerde iklim değişimine rastlanmaktadır. Bu farklılığın nedeni, yükselti ve coğrafi özelliklerdir. Örneğin Karadeniz kıyı istasyonlarında yıllık ortalama sıcaklık, 14,1 derece iken, Erbaa’da 14,2 derecedir. Yıllık yağış miktarı Samsun’ da 645,2 mm. iken, Erbaa‘da 438 mm. dir. Yine Erbaa’da, en düşük sıcaklığa Ocak ayında 3,7 derece olarak rastlanırken, en yüksek sıcaklık Ağustos ayında 23,8 derece olarak ölçülmektedir. Yine donlu günler, Ekim Nisan ayları arasında olup, en fazla Ocak ayında 15 gün sürmektedir.

En fazla yağışın Mayıs ayında 580 mm, en az yağışın Ağustos ayında 8,3 mm olduğu görülmektedir. İlçede yıllık toplam yağışın %34,2’si ilkbahar, %30,7’si Kış mevsimine dağılmıştır. En az yağışın düştüğü mevsim Yaz olup, %15,3 dür. Son baharda ise bu oran, %19,8 olmaktadır. Yıllık ortalama olarak 9 gün kar yağdığı, kar kalınlığının en fazla Ocak ayında 65 cm ye kadar çıktığı görülmektedir. İlçede karla örtülü gün sayısı 10,5 gün olarak belirlenmiştir.

Ortalama rüzgâr kuvveti Bofor ölçeğine göre, 2,2 dir. En kuvvetli rüzgâr 8 Bofor olarak, Güney batı-Güney doğu yönünden esmektedir. Ortalama nisbi nem, % 59 olup, en yüksek değerler, %66 ile Aralık, %64 ile Ocak ayında görülürken, en düşük ortalama değer, %53-54 oranında Temmuz, Ağustos aylarında olmaktadır. İlçe merkezinde havanın bulutluluk ortalaması 5,7 bulutlu günler sayısı 158,9 dur. Ortalama açık günler sayısı 82,1 olup, kapalı günler 124,3 dür. Bu değerler sadece ova şartlarını yansıtmakta olup, rakımın yükselmesiyle birlikte bu verilerde büyük değişmeler gözlenmektedir. Bölgede genellikle yerel rüzgarlar hakimdir. Bunlara “Fön” rüzgârları denir. Bu rüzgârlar, hava kütlelerinin yüksek dağ yamaçlarından aşağılara doğru inerlerken ısınmaları neticesinde meydana gelir. Yine yazın güneydoğudan esen, toz ve kuru hava yüklü “Keşişleme” rüzgârları görülür. Yörede Samyeli denilen bu rüzgârlar, haliyle sıcaklığın yükselmesine de sebep olmaktadır. Bazen de kuzeyden Poyraz eser bu da yazın sıcağını hafifletir. İlkbahar ve sonbaharda Kıble ve Lodos rüzgârları yağış getirir. Lodos, sıcak rüzgâr olarak bilinse de; sonbaharda güneyde oluşan nemli alçak basınç alanının, bölgedeki yüksek basınç alanı ile etkileşimi sonucunda yağışlı bir hava oluşturmaktadır. Kışın bölgeyi “Karayel” etkisi altına alır. Karayel, Kuzeybatıdan eser ve soğuk bir rüzgârdır.

Bir önceki yazımız olan Erbaa Coğrafi Konumu başlıklı makalemizde erbaa, erbaa coğrafyası ve tokat erbaa hakkında bilgiler verilmektedir.